E-imza, bireylerin (gerçek kişilerin) elektronik ortamdaki resmi kimlik kartıdır. Yalnızca bireyler adına düzenlenebilir, tüzel kişiler adına sertifika düzenlenmez.

Bugün alanında lider birçok resmi ve özel kuruluş, e-devlet dönüşüm süreci kapsamında e-imza uygulamasına geçiyor.

Devletimiz tarafından Ülkemiz vatandaşlarına sunulan hizmetler, elektronik ortamda e-Devlet uygulamaları kapsamında geliştirlmektedir. E-Devlet uygulamaları ile hizmetlerin kaliteli, hızlı, kesintisiz ve güvenli bir şekilde vatandaşa ulaştırılması hedeflenmektedir. E-Devlet uygulamalarından faydalanabilmek için e-imza sahibi olmak gerekmektedir.

E-imza kullanılan alanlardan bazıları şöyle:

• Bankalara muhtelif işlem talimatlarının gönderilmesi
• E-Devlet Kapısı Projesi
• Gümrük Müsteşarlığı - Özet ve detay beyan uygulamaları
• Dış Ticaret Müsteşarlığı (DTM) - Dahilde İşleme Rejimi (DİR) işlemleri
  Elektronik imza uygulamalarının ilki, kamuda da ilk eimza uygulaması olma vasfını taşıyan Dahilde İşleme Rejimi Otomasyon Projesidir.
• Maliye Bakanlığı - E-fatura uygulaması
• Adalet Bakanlığı - (UYAP) Ulusal Yargı Ağı Projesi
• Sanayi Bakanlığı - Garanti Belgesi, Satış Sonrası Hizmet Yeterlilik Belgesi ve Muafiyet Belgesi başvuruları
• Türk Patent Enstitüsü - Marka başvuruları
• Merkezi Kayıt Kurumu - Bilgi Güvenliği ve Sertifika Hizmetleri Uygulama Projesi
• TÜBİTAK-TEYDEB - Proje başvuruları
• Serbest Bölgeler Genel Müdürlüğü - Uygulama programı
• Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) - Şüpheli işlem bildirimleri
• Elektronik ortam üzerinden kurum içi kağıtsız ofis (izin belgesi, sözleşmeler, sipariş formları, vb.), e-posta uygulamaları, şirket içi yazışmalar ve kurumsal uygulamalar
• Maliye Bakanlığı’nın VEDOP
• SSK’da e-bildirge projesi
• SPK ve İMKB

• Türkiye’nin bilgi toplumuna dönüşüm sürecinin en önemli adımı atıldı ve kamu hizmetlerini elektronik ortama taşıyan e-Devlet Kapısı açıldı. 21 kamu kurumuna hizmetlerini elektronik ortamda verme imkânı sunan e-Devlet Kapısı Projesi ile birlikte, 5 yıldır üzerinde konuşulan e-devlet dönüşüm süreci gerçek anlamda kurumların ve vatandaşın “hizmetine” girmeye başladı.
• Dileyen herkes şifre, elektronik imza ve mobil imzadan oluşan 3 farklı yöntem sayesinde e-Devlet Kapısı’ndan geçebiliyor. Bu sayede, devletin vatandaşlarına sunduğu hizmetler, zaman ve mekân sınırlaması getirmeden internet üzerinden yapılabiliyor.
• Ancak bu noktada, kamu kurumlarının hizmet verdiği tüm vatandaşların internette doğru olarak tanımlanması ön koşulu ortaya çıkıyor. Bir başka deyişle gerçek hayatta kimlik bilgilerine bakılarak yapılan denetimin yine aynı derecede güvenli olan bir şekilde internete aktarılması gerekiyor.
• İşte e-imza uygulaması da bu noktada devreye giriyor. E-Devlet Kapısı Projesi kapsamında elektronik ortam aracılığıyla hizmet alan vatandaşların kimliklerinin güvenilir bir şekilde doğrulanabilmesi için e-imza ve mobil imza büyük önem taşıyor.
• Vatandaşlar, PTT şubelerine gitmek ve kimliklerini ibraz etmek suretiyle kendilerine ait bir şifre oluşturabiliyor ve e-Devlet Kapısı’ndan bu şekilde geçebiliyorlar. Ancak 1 hafta ile 10 gün süre zarfında kişilere ulaştırılan şifreler, yalnızca e-Devlet Kapısı uygulamalarında kullanılabiliyor.
• Oysa Türkiye’nin e-devlet dönüşüm sürecini hızlandırmak üzere bugün Sanayi Bakanlığı, Türk Patent Enstitüsü, Adalet ve Kalkınma Bakanlığı ve Dış Ticaret Müsteşarlığı gibi önemli kurumlar da uygulamalarında e-imza kullanımını zorunlu kılıyor.

Bilindiği üzere e-Devlet Kapısı projesi kapsamında sunulan,

• Başbakanlık İletişim Merkezi Başvuru Sorgulama
• SSK Hizmet Dökümü
• Profile Göre Açık İş Sorgulama ve Başvuru
• İş Başvuru Sonucu Sorgulama
• İşsizlik Ödeneği Başvurusu
• İşsizlik Ödeneği Ödemesi Takibi
• İŞKUR’a Olan Borcu Sorgulama
• İçişleri Bakanlığı Evrak Durum Takibi
• Ulaştırma Bakanlığı Sivil Havacılık Uçuş Mürettebatı Lisans Müracaatı
• TCDD e-Bilet Rezervasyon ve Satış
• Denizcilik Müsteşarlığı Amatör Denizcilik Belgesi

gibi hizmetlerden yararlanmak isteyen vatandaşların şifre, e-imza veya mobil imzaya sahip olmaları zorunlu tutuluyor.

e-imza Birleşmiş Milletler Uluslararası Ticaret Hukuku Komisyonu(UNCITRAL) tarafından, 1996 yılında Elektronik Ticaret Model Yasası’nın ve 2001 yılında Elektronik İmza Model Yasası’nın çıkarılmasıyla, dünya ülkelerince gerekli hukuki düzenlemeler yapılarak uygulamaya geçirilmeye başlanmıştır.

Avrupa’da e-imzanın en yaygın kullanıldığı alan e-bankacılık olup sınırlı ölçüde de e-devlet uygulamalarıdır.

E-devlet uygulamaları Avrupa’da hızla gelişen bir e-imza uygulaması olma yolundadır. Avusturya, Danimarka, Finlandiya, Almanya, İrlanda, İtalya, İsveç, Estonya, Slovenya, Çek Cumhuriyeti, Polonya, Romanya ve İngiltere’de e-devlet uygulamalarının geliştirildiği gözlenmektedir. Belçika,Hollanda ve Macaristan ise bu tür uygulamaya başlamayı planlamışlardır.

Almanya, Köln Şehir Kartı Projesi :

Bu Proje, belediye hizmetleri içerisinde bulunan iş süreçlerinin ,çalışanlar ve vatandaşlar için güvenli elektronik bir ortama taşınması süreçlerini kapsamaktadır. Vatandaş ve belediye arasındaki elektronik iletişimin sağlanması, yasal olarak kullanılan sayısal imzalar için teknik altyapı ve açık , ileriye dönük ve standart bir çözüm gibi ihtiyaçlara yönelik olarak Açık Anahtar Altyapısı ile akıllı kartların bütünleştirildiği bir çözüm sunmuştur. Buna bağlı olarak iş süreçleri sayısal imzalar yardımıyla iyileştirilmiş; çoklu uygulamalı kartlarla birlikte çözüm eğitim , kültür ve sağlık alanına da genişletilmiştir.

İtalya, İçişleri Bakanlığı Kimlik (Id) Kart Projesi:

İtalya Avrupa bölgesinde elektronik karta geçen ikinci ülkedir. İtalyan İçişleri Bakanlığı’nın vatandaşlarının kimlik tanınmalarının geliştirilmesi ve vatandaş ile kamu otoriteleri arasındaki ilişkinin kamu kuruluş binalarının dışına taşınmasını sağlamak amacıyla oluşturduğu çözüm, akıllı kart teknolojisine dayalı yeni bir kimlik kartı üstüne kurulmuştur. Proje kapsamında merkezi PKI yönetimi ile güvenli, belediyelerde online (çevrimiçi) elektronik kimlik kartı dağıtımı prosedürleri ve süreçleri gerçekleştirilmiştir. Proje pilot aşamasında Milano, Palma ve Roma ‘da Bulunan 83 belediye ve 280,000 vatandaşı kapsamıştır. 5 yıl içerisinde İtalyan Hükümeti yaklaşık 40 milyon elektronik kimlik kartı oluşturacaktır.